Ka-Kit Tung, Nhà khoa học khí quyển thuộc Đại học Washington ở Seattle, tác giả chính của công trình nghiên cứu, cho biết: Trong khoảng thời gian từ những năm 1970 đến những năm 1990, hoạt động lưu thông này diễn ra tương đối chậm, làm cho các dòng nước ấm lưu lại trên bề mặt biển đủ lâu và truyền phần lớn lượng nhiệt vào bầu không khí, do đó góp phần vào sự ấm lên toàn cầu nhanh chóng.
Nhưng vào khoảng năm 1999, các dòng chảy tăng tốc độ, kéo các luồng nước tương đối ấm xuống đáy sâu đại dương và nhiệt độ trên Trái Đất và trên bề mặt đại dương dường như có trạng thái ổn định hơn so với năm 1998, năm có nhiệt độ ấm lên một cách khác thường.
Các nhà khoa học đã cố gắng giải thích sự chậm lại này bằng các lý thuyết khác nhau, từ những thay đổi nhỏ ở độ chiếu sáng của Mặt Trời đến những gia tăng ô nhiễm không khí ở châu Á, những yếu tố có thể tạo ra đám sương mù sáng gây phân tán ánh nắng mặt trời ngược trở lại không gian.
Sự mất nhiệt bí ẩn
Để kiểm tra giả thuyết này, Ka-Kit Tung và đồng tác giả nghiên cứu Xianyao Chen (Đại học Hải dương học Trung Quốc) đã sử dụng các dữ liệu hải dương học về điều kiện dưới bề mặt nước biển kể từ đầu những năm 1970 để xem có phải là lượng nhiệt bị mất nằm ở dưới đáy đại dương hay không.
Ban đầu họ đã kiểm tra dữ liệu từ Thái bình dương, vốn là trọng tâm của một số nghiên cứu trước đó. Họ đã tìm thấy một chút thay đổi, nhưng chưa đủ. Tuy nhiên, khi xem xét các số liệu đo ở Đại tây dương và Nam đại dương, các nhà nghiên cứu phát hiện thấy nhiệt độ nước biển nằm ở độ sâu 1.500 m tăng lên rất cao, đúng vào khoảng thời gian khi mà sự nóng lên toàn cầu chậm lại.
Sự thay đổi trong mô hình lưu thông đại dương này có liên quan đến những thay đổi theo chu kỳ về độ mặn của nước ở các vùng vĩ độ cao. Khi các mô hình lưu thông chậm, nước ấm trên bề mặt có thêm thời gian để mất đi độ ẩm do bay hơi, làm cho nước có độ mặn tăng, do đó mật độ nước dày đặc hơn và vì vậy bị chìm xuống khi chảy đến các vùng ở vĩ độ cao. Cuối cùng, hiện tượng này đạt đến điểm tới hạn, tại đó nước chìm nhanh làm tăng tốc dòng chảy.
Nhưng theo các nhà nghiên cứu, hiệu ứng này sẽ không kéo dài mãi. Khi dòng chảy tăng tốc độ, các dòng nước ấm sẽ không có thời gian để bốc hơi dẫn đến mất độ ẩm và làm cho nước ít mặn hơn. Lượng nhiệt mà dòng nước mang theo làm các sông băng, chỏm băng và các đám băng nổi bị tan chảy, giải phóng nước ngọt vào bề mặt đại dương. Cuối cùng, độ mặn giảm đủ để nước không bị chìm nhanh ở các vùng vĩ độ cao. Điều đó làm chậm mô hình lưu thông toàn cầu.
Dữ liệu về nhiệt độ từ miền trung nước Anh cho thấy quá trình này đã diễn ra được khoảng 350 năm, với một chu kỳ khoảng 70 năm.
Nấc thang và những chiếu nghỉ
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, sự ấm lên toàn cầu không dừng lại. Có thể so sánh xu hướng ấm lên trong giai đoạn dài như một cầu thang lớn, trên đó có những bậc lên cao xen lẫn với những mặt bằng phẳng (chiếu nghỉ), và “hiện nay chúng ta đang ở trên một chiếu nghỉ của cầu thang", Tung cho biết.
Một số nhà khoa học khác hoài nghi về nguyên nhân giải thích sự tạm ngưng của hiện tượng ấm lên này. Theo Gavin Schmidt, một nhà khí hậu học, người lãnh đạo các công trình nghiên cứu vũ trụ thuộc Viện Goddard, NASA, cho rằng, việc khẳng định nguyên nhân đã tìm thấy là có phần vội vàng. Theo Ông, còn có nhiều yếu tố tác động khác, tất cả cùng ảnh hưởng đến khí hậu theo cùng một hướng.
Richard Alley, một nhà địa chất học tại Đại học Pennsylvania, lại cho rằng, nghiên cứu này đã đi đúng hướng khi tập trung vào Đại tây dương, bởi các nghiên cứu về cổ khí hậu từ lâu đã nhận định Đại tây dương đóng vai trò quan trọng. Bằng chứng từ thời kỳ băng hà cho thấy đã có những thay đổi to lớn diễn ra ở bắc Đại tây dương thể hiện qua những số liệu ghi chép được về khí hậu trên toàn thế giới.
Danh Thắng (theo Cục Thông tin KH&CN Quốc gia)
Trả lờiXóavé máy bay eva
vé máy bay từ mỹ đi việt nam
phòng vé máy bay korean air
vé máy bay khứ hồi đi mỹ giá rẻ
vé máy bay đi canada giá rẻ
Những Chuyến Đi Cuộc Đời
Ngau Hung Du Lich
Tri Thuc Du Lich