Chị em phụ nữ Đà Nẵng kể chuyện “Tôi sống xanh”

Ngày 6/3, tại Nhà hát Trưng Vương, Đà Nẵng, nhiều người đã dừng chân trước Triển lãm “Tôi sống xanh”. Đằng sau mỗi bức ảnh là một câu chuyện thật thú vị, thuyết phục từ chính những nhân vật trong ảnh - những người phụ nữ “sống xanh”.

Bắt nguồn từ những hiệu quả thực tế của Dự án “Nâng cao năng lực dân cư cộng đồng Hà Nội” do cơ quan viện trợ Ireland tài trợ, năm 2010, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Đà Nẵng đã phối hợp với Trung tâm Hành động Vì sự phát triển đô thị triển khai chương trình “Sống Xanh”. Đến cuối 2013, riêng tại Đà Nẵng, đã có hơn 8.500 chị em phụ nữ là thành viên của chương trình này.

Điều đáng ghi nhận hơn cả con số hơn 8.500 thành viên, là chị em không hề tham gia chương trình theo kiểu phong trào hình thức lấy thành tích. Không chỉ áp dụng trong thực tế những cách sống xanh được các tình nguyện viên của chương trình tập huấn; nhiều chị em còn có những sáng kiến “sống xanh” độc đáo được nhân rộng trong cộng đồng. Những hình ảnh, mô hình được trưng bày tại Triển lãm “Tôi sống xanh” đã nói lên điều đó. 

Dự án ‘Nâng cao năng lực cộng đồng dân cư tại Hà Nội’ được thực hiện từ năm 2009 với sự tài trợ của Cơ quan Viện trợ Ireland, nhằm thử nghiệm và phát triển mô hình Sống Xanh. Mô hình tập trung vào việc thành lập các nhóm Sống Xanh cùng nhau thay đổi hành vi bền vững và góp phần cải thiện môi trường sống của khu dân cư như tiết kiệm điện, nước, xây dựng vườn cộng đồng… Chương trình từ Hà Nội đã được lan rộng tới Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Hội An và TPHCM.

 

Tham gia mô hình ngay từ những ngày đầu, gia đình chị Đặng Thị Tuyết, thôn An Trạch, xã Hòa Tiến, là một trong những hộ liên tục duy trì việc trồng chuối lấy lá sử dụng thay túi nilông. Chị Tuyết chia sẻ: “Sau khi hiểu rõ được tác hại của túi nilông, tôi quyết tâm chặt tràm để trồng chuối lấy lá. Lá chuối gói thực phẩm như bánh, chả, nem để lâu không có mùi khó chịu. Dùng xong đem đổ vào hố rác trong vườn, đốt và lấy phân bón cho cây trồng. Số lá chuối không sử dụng hết đem ra chợ bán”. Với cách làm này, chị vừa có thể tăng thêm thu nhập cho gia đình, vừa góp phần bảo vệ môi trường. Sáng kiến này đã được nhân rộng tại 100 hộ gia đình tại 3 thôn Thạch Bồ, An Trạch và Bắc An.

Phường Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu là nơi thí điểm chương trình Sống Xanh đầu tiên năm 2010. Đến nay, riêng tại đây đã có hơn 100 thành viên tham gia. Chị Lê Thị Phương, chi hội Quang Thành 4A6, chia sẻ: “Trước đây tôi chỉ phân loại chai, lọ nhựa đem bán gây Quỹ phụ nữ. Từ khi được hướng dẫn làm phân hữu cơ, tôi thử nghiệm ngay với rác thải nhà bếp, làm phân bón cho vườn nhà. Hiện bây giờ các chị em còn chỉ nhau thêm mùn cưa, bã chè, bã cà phê… vào thùng phân ủ. Nói chung là sáng tạo mỗi nhà một cách, nhưng kết quả là từng gia đình giảm ít nhất 2kg rác mỗi ngày.”

Chị Hoàng Tâm, nhóm trưởng nhóm Sống Xanh chi hội Phụ nữ số 3, phường Hoà Thuận Tây, quận Hải Châu, đã có sáng kiến rất tiết kiệm và độc đáo. Khi thấy những tấm bạt bị bỏ phí ở gần nhà, chị đã cầm về và may lại thành túi. “Vừa tránh được việc bỏ đi những tấm bạt còn rất mới, mà cũng tiết kiệm vài chục ngàn cho chị em đỡ phải mua giỏ đi chợ. Lại hưởng ứng tích cực chương trình 2T ‘Tiết kiệm - Tận dụng’ của Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố. Ai cũng thích!”, chị sung sướng chia sẻ. Từ gần 3 tháng nay, chị Tâm đã ‘sản xuất’ được gần 100 chiếc túi tái chế cho các thành viên Sống Xanh trong tổ.

Chị Võ Thị Phượng, một thành viên Sống Xanh tổ 35, chi hội Quang Thành 4A6, phường Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu, kể rất hồ hởi về phong trào dùng bóng đèn compact tiết kiệm điện. “Từ ngày đi tập huấn Sống Xanh về, biết được bí quyết tiết kiệm điện bằng cách sử dụng đèn compact, chị em chúng tôi vận động nhau thay ngay bóng đèn tròn bằng bóng compact. Đến nay thì hầu như nhà nào cũng dùng toàn đèn compact. Không chỉ tiết kiệm điện, đèn compact cũng bền hơn bóng đèn tròn rất nhiều. Vậy là lợi cả đôi đường!”.

Tại xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang có một người phụ nữ làm giàu từ cây xanh, đó là chị Nguyễn Thị Hồng Nhạn. “Tôi nghĩ nơi nào có cơ sở hạ tầng là nơi đó có cây xanh. Xung quanh mình có rất nhiều thứ có thể tạo ra của cải mà không tận dụng thì hoang phí quá, nên tôi quyết tâm làm cây giống từ đó”, chị kể lại. Chị sử dụng tất cả những sản phẩm dư thừa xung quanh để làm giàu: nhân giống cây từ những cành cắt tỉa bỏ đi, tận dụng phế phẩm nấm để làm chất màu cho đất, dùng những bãi đất bỏ hoang xung quanh để làm chỗ gây giống. Với sự hỗ trợ vốn và kinh nghiệm ban đầu từ Hội Liên hiệp phụ nữ xã, từ hai bàn tay trắng, đến nay cơ sở do chị làm chủ đã đem lại cơ hội việc làm cho 10 lao động nữ nghèo với thu nhập từ 2-3 triệu đồng/tháng.

Chương trình Sống Xanh lan tỏa mạnh mẽ tại các cộng đồng dân cư trong trung tâm thành phố. Trên con đường Lê Đình Dương thuộc phường Nam Dương, quận Hải Châu, bao bọc quanh các gốc cây là những bông hoa chuỗi ngọc, mào gà xinh xắn. Đây là thành quả của các chị em nhóm Sống Xanh chi hội Phước Hiệp. Chị Hà Thị Thanh Lực, một thành viên Sống Xanh nói: “Mỗi tháng họp mặt, chúng tôi đều có phân công người chăm sóc cây và hoa hàng ngày. Khi nào đến phiên mình, cả hai vợ chồng tôi cùng ra tưới cây. Có gốc hoa đẹp, không ai nỡ vứt rác ra đó mà mọi người cũng yêu khu phố nhà mình hơn.”

Cách đây 2 năm, tại khu dân cư số 2, phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ rất nhiều khoảng đất trống bỏ hoang, cỏ mọc quá nửa người. Chi hội phụ nữ khu dân cư đã vận động chị em thành lập một nhóm Sống xanh với 10 thành viên tham gia và có sáng kiến trồng rau xanh trên các khoảng đất trống ven sông. “Không chỉ có rau sạch dùng quanh năm mà còn tăng thu nhập cho chị em mỗi người từ 2,5-3 triệu đồng/tháng”, chị Ngô Thị Tuyết, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ phường Hòa Thọ Đông chia sẻ.

Tại khu dân cư số 2, phường Hòa Thọ Đông, từ phong trào ‘Trồng hoa và cây xanh vì thành phố Đà Nẵng bền vững về môi trường’ của Hội Phụ nữ, chị Ông Thị Ngọc Hoa, thành viên nhóm Sống Xanh đã nảy ra ý tưởng trồng hoa súng trong sân nhà, mà theo chị “trồng cây hoa súng không khó, chỉ cần siêng chăm sóc, thường xuyên ngắt lá úng, 10 ngày thay nước hồ 1 lần, nếu chăm sóc đúng cách cây hoa súng có thể sống được 2-3 năm”. Mỗi lần xuất hoa, gia đình chị bán được khoảng 400 chậu. Biết chị có kinh nghiệm, rất nhiều chị em trong các khu dân cư khác đã tìm đến để được chia sẻ và mua giống cây.

Với mong muốn bảo vệ sức khỏe cộng đồng, chị Trịnh Thị Hồng, Chi hội trưởng Chi hội Hòa Phú 5, phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu, đã chia sẻ và cùng thử nghiệm với các chị em trong chi hội về một chế phẩm từ rác hữu cơ dùng để lau nhà và chà rửa các đồ đạc trong gia đình có tên là “EM”. “Tôi được chia sẻ về công thức này trong hội nghị ‘Phát triển cộng đồng nghèo đô thị khu vực châu Á’ từ một chuyên gia Nhật Bản. Chế phẩm này không mùi, không độc hại, rất thích hợp cho những hộ gia đình nghèo, hay gia đình có trẻ nhỏ. Hiện nay trong khu dân cư của tôi cũng có 2-3 hộ tham gia dùng thử chế phẩm này”, chị kể.

Để có rau sạch cho gia đình, chị Trần Thị Thuận, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ quận Sơn Trà, đã trồng rau sạch trên sân thượng trong các khay nhựa. “Vườn trên mái nhà tôi lúc nào cũng có rau sạch để ăn, thỉnh thoảng lại mang sang hàng xóm cho chị em 1 ít. Chỉ cần mỗi ngày tôi ra vườn chăm sóc, tưới rau là tôi cảm thấy thật thoải mái, thư giãn vô cùng!”, chị Thuận chia sẻ. Chị còn chia sẻ với nhiều thành viên Sống Xanh khác cách trồng rau trên sân thượng mà luôn sạch sẽ, không làm dơ sàn.

Nhữngcâu chuyện thú vị và thuyết phục đằng sau mỗi bức ảnh, mô hình khiến nhiều người dừng chân ở Triển lãm "Tôi sống xanh".

Khánh Hiền