Thứ Bảy, 6 tháng 12, 2014

Nguy cơ về hồ chứa bùn đỏ Tân Rai đã được cảnh báo từ tháng trước

Các nguy cơ mới nhất có thể làm vỡ hồ chứa bùn đỏ ở quặng bô xít Tân Rai đã được phản ánh cụ thể trên mặt báo vào tháng 9. Nhưng câu trả lời của đơn vị thực hiện vẫn là "không ảnh hưởng gì".

Anh: TTO

Theo bài viết đăng trên TTO ngày 12.9, được một kỹ sư đang làm việc cho phân xưởng hóa nghiệm nhà máy alumin đưa đến các cống thải quanh nhà máy alumin, PV TTO đã chứng kiến rõ: Chỉ trong một đoạn cống thải dài khoảng 30m nhưng có vô số mảng trắng dày nằm sát mặt đất. Đó là xút kết tủa khi ra ngoài môi trường, khả năng ăn mòn da rất mạnh.
Tại khu vực hồ bùn đỏ số 1 và số 2, PV chứng kiến màng phủ chống thấm của hồ bị rách nhiều chỗ. Chỉ riêng hồ bùn đỏ số 1, PV đã tính được 8 vị trí bị rách, tập trung ở các van xả bùn đỏ. Vết rách màng phủ kéo dài từ miệng hồ xuống tận mặt nước.
Theo anh kỹ sư thì lớp phủ chống thấm có tác dụng ngăn các vi chất độc hại thấm xuống đất và rò rỉ ra bên ngoài.
Trao đổi với TTO cùng ngày, Trung tá Nguyễn Văn Trung, đội trưởng đội cảnh sát điều tra tội phạm ma túy và môi trường (Công an huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng), cho biết công an huyện đã có công văn gửi Công ty Nhôm Lâm Đồng yêu cầu gia cố bờ bao khu vực lắng rửa bùn đỏ (bùn đỏ từ đây chảy ra hồ chứa bùn đỏ) và khu vực nhà kho chứa xút.
Nguyên do là an toàn ở những khu vực liên quan đến chất thải nguy hại và hóa chất chưa đảm bảo. Bờ khu lắng rửa bùn đỏ cao khoảng trên dưới 20cm, chỉ cần mưa to dồn dập thì bùn đỏ sẽ tràn và rò rỉ. Còn nhà kho chứa xút như hiện nay nhỏ so với hoạt động của nhà máy.
"Các vết rách chủ yếu xảy ra ở các điểm có van xả bùn đỏ, do sức nóng của bùn đỏ tác động lâu ngày gây nên. Rách vậy nhưng vẫn an toàn, không ảnh hưởng gì cả" - Phó Tổng giám đốc Công ty Nhôm Lâm Đồng nói (TTO, ngày 12.9).
Ngược lại với lo lắng của người dân, ông Lê Hồng Trường - phó tổng giám đốc Công ty Nhôm Lâm Đồng, cho biết công ty của ông có hợp đồng với đơn vị quan trắc độc lập là Trung tâm Quan trắc tài nguyên - môi trường (Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Lâm Đồng) để quan trắc theo từng quý. Và kết quả quan trắc mới nhất cho thấy môi trường xung quanh nhà máy vẫn đảm bảo từ nước, tiếng ồn cho đến không khí.
Khi được PV hỏi về cảnh tượng bụi alumin phủ trắng trên lá cây trồng, mái nhà và nhiều vị trí khác, ông này nói: "Nếu có chuyện ấy thì đơn vị quan trắc độc lập mà chúng tôi thuê đã báo cáo và cũng không qua mắt được cảnh sát môi trường. Chúng tôi có hệ thống thu gom bụi, bụi alumin có thể do quá trình vận chuyển của các đối tác bên ngoài gây phát tán, chúng tôi tuân thủ đầy đủ các quy định".
Về việc người dân phản ánh nguồn nước ngầm, không khí bị ô nhiễm, ông Trường bảo có thể đó là hóa chất, "nhưng là loại nào khác chảy ra từ nhà máy không liên quan đến hoạt động vận hành của nhà máy. Người dân thấy có mùi khó chịu và cho rằng có hóa chất lưu huỳnh thì cũng đúng, nhưng không đáng kể".
Đặc biệt, về phản ánh "dọc hồ bùn đỏ số 1 và 2 có nhiều vết rách trên màng phủ chống thấm", ông lý giải vết rách chủ yếu xảy ra ở các điểm có van xả bùn đỏ, do sức nóng của bùn đỏ tác động lâu ngày gây nên. Kết luận: "Rách vậy nhưng vẫn an toàn, không ảnh hưởng gì cả".
Trong khi đó, bà Trần Thị Thùy Dương - giám đốc Trung tâm quan trắc tài nguyên - môi trường Sở Tài nguyên - môi trường tỉnh Lâm Đồng, lại cho biết chỉ thực hiện quan trắc theo hợp đồng với Công ty Nhôm Lâm Đồng.
Kết quả đó, theo bà, không thể đánh giá được tình trạng môi trường sống của người dân xung quanh nhà máy alumin, cũng không đánh giá tình trạng môi trường xung quanh khu vực hồ bùn đỏ.
"Chúng tôi quan trắc theo những vị trí mà công ty chỉ định, tức là những vị trí đã được phê duyệt trong báo cáo đánh giá tác động môi trường" - bà Dương nói trên TTO.
Nhớ lại năm 2011, báo SGTT có đăng tin thanh tra của Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Lâm Đồng ra kết luận rằng: ban quản lý dự án tổ hợp bôxít - nhôm Lâm Đồng đã không quản lý chặt chẽ làm một lượng hóa chất (xút rắn) trôi theo nước mưa làm ảnh hưởng đến môi trường. 
Hậu quả là làm 3.000m² ao cá và 1.000m² chè của gia đình bà Nguyễn Tất Trân (tổ 23) bị xóa sổ. Đến nay diện tích này bị bỏ hoang do vẫn còn ô nhiễm.
Hành vi này vi phạm khoản 3, điều 8 nghị định 117/2009/NĐ-CP về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường (mức phạt từ 40-70 triệu đồng). 
Sau đó, ban quản lý dự án đã có báo cáo đồng ý với kết quả thanh tra và cam kết khắc phục hậu quả như: ngưng việc pha xút rắn, gom bao bì đựng xút bảo quản trong kho, yêu cầu nhà thầu hoàn thiện hệ thống trạm xử lý nước thải sản xuất và sinh hoạt, khám bệnh cho công nhân pha xút... 
Thế nhưng cho đến nay, khi bùn đỏ từ khai thác quặng bô xít một lần nữa tràn ra hồ, vẫn chưa có một số thống kê thiệt hại cụ thể nào về tình trạng năm 2011, để từ đó UBND huyện Bảo Lâm xem xét, yêu cầu ban quản lý dự án bồi thường cho người dân. 
T. Anh tổng hợp

1 nhận xét: